Sữa từ thực vật hoàn toàn thay thế sữa từ động vật
Sữa là một thực phẩm rất bổ dưỡng đem lại sức khỏe tốt cho người dùng. Qua hàng trăm năm, sữa có sẵn là được lấy từ động vật (thường bò, dê và cừu). Ngày nay có thêm nhiều lựa chọn sữa thay thế không phải từ sữa động vật, mỗi loại có một hàm lượng dinh dưỡng, hương vị, kết cấu và màu sắc.
Các sản phẩm thay thế sữa này được chiết xuất từ một số loại thực vật nhất định. Có nhiều lý do để tìm kiếm loại sản phẩm thay thế sữa, phổ biến nhất là do dị ứng, không dung nạp lactose hoặc đang thực hiện một chế độ ăn chay. Theo thông tin về dị ứng thực phẩm, dị ứng sữa bò là loại dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Dị ứng sữa khác với không dung nạp lactose. Đây là tình trạng phổ biến mà cơ thể mất khả năng tiêu hóa lactose, thường gây đầy hơi, tiêu chảy và khó chịu. Mức lactose không được dung nạp khác nhau cho mỗi cá nhân. Có người có thể chịu đựng được loại chế phẩm từ sữa có mức lactose thấp như sữa chua và pho mát cứng, tuy nhiên có người lại không thể chịu đựng được ngay cả một chút sữa trong cà phê của họ.
Những người bị dị ứng sữa thực tế phải tránh hẳn sữa dưới mọi hình thức. Một số người thực hiện chế độ ăn chay không những tránh sữa mà còn tránh bất kỳ loại thực phẩm nào từ động vật, bao gồm sữa, phô mai, trứng và mật ong. Một số người khác có thể loại bỏ sữa ra khỏi chế độ ăn uống của họ để tránh sự ảnh hưởng của các yếu tố trong sữa khi đang điều trị mụn trứng cá hoặc khi thực hiện chế độ ăn uống riêng “Paleo”.
Khi đưa ra quyết định không dùng sữa, bạn phải cân đối lại chế độ ăn uống để bù đắp các chất dinh dưỡng trong sữa, đặc biệt là Canxi và Vitamin D. Một số loại sữa thay thế cũng cung cấp nhiều dinh dưỡng tương tự như sữa bò, cũng có một số loại khác thiếu một số chất nhất định. Tất cả các loại đồ uống dưới đây đều không có lactose.
Sữa đậu nành
Sữa đậu nành có lẽ là sản phẩm thay thế sữa phổ biến nhất, được chiết xuất từ đậu nành, có đường hoặc không đường và có một số hương vị như sô cô la và vani. Sữa đậu nành có giá trị dinh dưỡng tương tự với sữa bò, với 8-10 gram protein cho mỗi khẩu phần và có bổ sung cả canxi, vitamin A, D và riboflavin.
Isoflavone trong đậu nành đã được chứng minh là có lợi trong việc ngăn ngừa bệnh tim và uống ít nhất là 10mg mỗi ngày có thể làm giảm tái phát ung thư vú 25%. Tăng lượng đậu nành có thể có lợi cho phụ nữ mãn kinh, do các hợp chất trong đậu nành có hoạt động tương tự như estrogen, giúp làm giảm bớt sự sụt giảm estrogen tự nhiên trong thời kỳ mãn kinh, do đó giảm triệu chứng phổ biến thời kì đó như nóng ran người. Nếu bạn đang quan tâm lựa chọn loại thực phẩm giúp ngăn ngừa biến đổi gen, hãy lựa chọn sữa đậu nành.
Sữa hạnh nhân
Sữa hạnh nhân có ít protein hơn nhiều so với sữa bò và sữa đậu nành, nhưng nó có một hương vị dễ chịu và kết cấu kem tương tự như sữa bò. Sữa hạnh nhân có khoảng 1/3 lượng calo như sữa 2%. Nó có lượng vitamin E cao, cung cấp khoảng 50% giá trị hàng ngày trong một khẩu phần (một cốc).
Tuy nhiên lại không có một số vitamin, khoáng chất và axit béo khác có trong sữa. Chính do điều này , sữa hạnh nhân không phải là một lựa chọn thích hợp cho trẻ sơ sinh. Sữa hạnh nhân được làm từ hạt hạnh nhân, nước và chất làm ngọt. Một số sữa làm từ hạt phổ biến khác bao gồm hạt điều, hạt dẻ và hạt óc chó.
Sữa gạo
Sữa gạo ít gây dị ứng nhất trong bất kỳ lựa chọn thay thế sữa nào. Nó được làm từ nước cơm và tinh bột gạo lức. Sữa gạo có lượng carbohydrate cao và ít chất đạm hơn so với sữa bò. Sữa gạo không được khuyến khích để nấu hoặc nướng với các thực phẩm khác do kết cấu của nó nhiều nước. Hãy cân nhắc để lựa chọn một sữa gạo có thêm canxi.
Nước cốt dừa
Nước cốt dừa là sản phẩm thay thế gần nhất với sữa do kết cấu giống sữa nguyên chất. Nó có lượng chất béo tương đối cao, với khoảng 5 gram chất béo bão hòa trong mỗi khẩu phần. Nước cốt dừa cùng với hầu hết các loại sữa từ hạt làm tăng hương vị hấp dẫn của các món nướng. Sữa dừa thường là một lựa chọn tốt cho những người có nhiều dị ứng thực phẩm.
Tuy nhiên, nước cốt dừa không thể so sánh được với lượng dinh dưỡng trong sữa. Một khẩu phần (một cốc) nước cốt dừa ban đầu có chứa 80 calo, 1g protein và 100mg canxi, trong khi 1 cốc sữa 1% sữa có khoảng 100 calo, 8g protein và 300mg canxi.
Sữa hạt gai dầu
Sữa gai dầu là một lựa chọn tốt cho những người bị dị ứng cả với đậu nành, các loại hạt và gluten. Nó được làm từ hạt cây gai dầu đã bỏ vỏ, nước và các chất làm ngọt. Nó có chứa protein và chất béo nhưng lại ít canxi.
Lựa chọn thay thế khác
Lựa chọn thay thế sữa khác mới ra thị trường bao gồm sữa quinoa, sữa yến mạch, sữa khoai tây, sữa từ 7 loại hạt (yến mạch, gạo, lúa mì, lúa mạch, triticale, lúa mì xpenta, kê) và sữa hướng dương. Các chế phẩm thay thế sữa thực vật được dựa trên hướng dẫn của Tiến Sĩ Sharon Palmer, dựa trên một biểu đồ so sánh chi tiết lượng calo, protein, chất béo, hàm lượng đường và hương vị của mỗi loại sữa nói trên.
Hoài Thanh
Medical News Magazine