Ăn bưởi khi dùng một số loại thuốc theo toa có thể gây chết người

Đây là nhận định đưa ra theo một nghiên cứu mới được công bố trong Tạp chí Hiệp hội Y khoa Canada (CMAJ) . Điều nghịch lý là, trong một nghiên cứu khác được công bố hồi đầu năm nay, các nhà nghiên cứu lại cho biết rằng nước ép bưởi có thể giúp các thuốc chống ung thư làm việc hiệu quả hơn.

Nghiên cứu mới này là một phân tích của các chuyên gia đã tìm thấy những kiểu tương tác từ hơn 20 năm trước và cung cấp bằng chứng cho thấy có thể giúp các bác sĩ hiểu được tác dụng phụ do hậu quả có thể đi kèm nếu ăn bưởi cùng với một số loại thuốc theo toa.

Tiến sĩ David Bailey, Viện Nghiên cứu Y tế Lawson ở London, và cộng sự của ông, nhận xét:

"Nhiều loại thuốc có tương tác với bưởi được đánh giá rất cao và cũng rất cần thiết cho việc điều trị các loại bệnh rất phổ biến. Tuy nhiên gần đây, một xu hướng đáng lo ngại đã được thấy rõ là: Từ năm 2008 và 2012, số lượng các loại thuốc có khả năng tương tác với bưởi và gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng đã tăng từ 17 đến 43 loại như vậy tỷ lệ tăng trung bình trên 6 thuốc mỗi năm. Sự gia tăng này là kết quả của việc giới thiệu thêm các công thức hóa học thuốc mới của các công ty dược phẩm. "

Tác dụng phụ nghiêm trọng của một số loại thuốc theo toa dùng kèm với bưởi bao gồm:

-Suy hô hấp

-Xuất huyết tiêu hóa

-Ức chế tủy xương ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu

-Độc tính thận

-Suy thận cấp tính

-Đột tử

Các nhà nghiên cứu giải thích: "Ngoại trừ các nhà chuyên môn là có thể nhận thức được các khả năng bất lợi có thể có nguồn gốc từ việc ăn bưởi khi dùng 1 số thuốc của bệnh nhân. Rất ít khi người ta tìm hiều kỹ về nó. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể không cung cấp các thông tin này. Vì vậy, chúng tôi cho rằng vẫn còn thiếu những kiến thức về sự tương tác này trong chăm sóc sức khỏe tổng quát ".

Theo những phát hiện mới, hơn 85 loại thuốc khác nhau có thể có tương tác với bưởi và 43 loại có thể có tác dụng có hại. Cam đắng (Seville oranges) để làm mứt, cũng như chanh, bưởi có các thành phần hoạt tính furanocoumarins là chất tự nhiên có nhiều trong quả bưởi. chúng làm cho không đảo ngược được sự ức chế enzyme chuyển hóa thuốc- CYP3A4 , do đó sẽ ngưng kích hoạt các hiệu ứng của khoảng một nửa trong số tất cả các loại thuốc.

Các loại thuốc có tương tác các chất này có ba đặc điểm:

-Thường là một loại thuốc uống.

-Có sinh khả dụng rất thấp đến trung bình (tỷ lệ phần trăm của liều thuốc uống được ngấm vào máu lưu thông không có thay đổi).

-Chúng trải qua quá trình chuyển hóa trong đường tiêu hóa bởi enzyme CYP3A4.

Đối với thuốc có sinh khả dụng thấp, chỉ ăn một ít bưởi có thể nồng độ thuốc tăng nhiều lần, và sự tương tác này có thể xảy ra bất kể bưởi được ăn mấy giờ trước khi uống thuốc. Do đó, ăn một ít bưởi có thể gây tương tác thuốc được uống trong ngày vào bất kỳ giờ nào với liều được dùng.

Các loại thuốc phải dùng thường xuyên hàng ngày có thể làm tăng tác dụng phụ nếu ăn bưởi. Ví dụ, Simvastin, một statin phổ biến, khi được uống cùng 200ml nước ép bưởi trong 3 ngày, kết quả nồng độ thuốc tăng 330% . Người lớn trên 45 tuổi là người hay mua và ăn bưởi và cũng có xu hướng sử dụng hầu hết các loại thuốc. Dân số người lớn trên 45 là rất lớn, do đó, rất nhiều những tương tác có thể xảy ra.

Báo cáo lưu ý rằng người lớn tuổi có nhiều khả năng đã giảm khả năng chịu đựng với nồng độ thuốc cực đại, do đó làm cho họ nhiều khả năng chịu ảnh hưởng xấu hơn với những hiệu ứng bất lợi.

Các tác giả kết luận: "Xu hướng hiện nay bưởi được bán trên thị trường ngày một tăng khi dùng chung với thuốc có thể có tác dụng phụ đáng kể trên lâm sàng, đòi hỏi thày thuốc và bệnh nhân cần sự hiểu biết về tương tác này và ứng dụng của kiến thức này cho việc sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả trong thực tế nói chung."

Christine Kearney- Medical News Today

Bs Trịnh Kim Bảng (Dịch)