Mật ong có lợi ích gì đối với sức khỏe?
Mật ong là một chất lỏng ngọt được tiết ra bởi những chú ong mật sử dụng mật hoa, thông qua một quá trình trộn và làm khô. Những lợi ích cho sức khỏe của mật ong đã được ghi nhận đầu tiên tại Hy Lạp, La Mã, Vedic, và trên các văn bản cổ của Hồi giáo.
Tác dụng chữa bệnh của mật ong được giới thiệu bởi các triết gia và các nhà khoa học từ thời cổ đại, chẳng hạn như Aristotle (Năm 384-322 trước Công nguyên) và Aristoxenus (Năm 320 trước Công nguyên). Mật ong có nhiều chất Monosacarit, Fructose và Glucose, có chứa khoảng 70- 80 % đường, chính vì thế nó có hương vị rất ngọt ngào, thành phần còn lại gồm các khoáng chất và nước.
Mật ong còn có tính sát trùng và kháng khuẩn. Trong khoa học hiện đại, các nhà khoa học đã tìm thấy công dụng hữu ích của mật ong giúp chữa trị vết thương mãn tính. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng còn rất nhiều lợi ích về sức khỏe của mật ong chưa được khẳng định, vẫn cần phải nghiên cứu khoa học để xác nhận.
Lịch sử của mật ong
Hơn bốn ngàn năm trước, mật ong đã được sử dụng như một loại thuốc truyền thống, có hiệu quả trong việc điều trị sự mất cân bằng các chất trong cơ thể.
Trong thời tiền Ai Cập cổ đại, mật ong đã được sử dụng để điều trị các vết thương tại chỗ. Các hợp chất trong thuốc của Ai Cập trong hơn 5 thiên niên kỷ trước cũng có sử dụng mật ong. Người Hy Lạp cổ đại tin rằng dùng mật ong có thể giúp bạn sống lâu hơn. Ngay cả nhà tiên tri Mohammed cũng tôn vinh khả năng chữa bệnh của mật ong. Kinh Coran cũng ca ngợi khả năng chữa bệnh của mật ong.
Các lợi ích của mật ong cũng đã được khám phá trong thời hiện đại, và chứng minh được rằng có một số lợi ích của mật ong được đưa ra trong lịch sử là thật sự đúng.
Tính chất của mật ong
Mật ong được tạo thành từ Glucose, Fructose, và các khoáng chất như sắt, canxi, phốt pho, natri clo, kali, magiê. Dưới đây là một thành phần điển hình trong mật ong:
- Fructose: 38.2%
- Glucose: 31,3%
- Maltose: 7.1 %
- Sucrose: 1.3 %
- Nước: 17,2%
- Lượng đường cao: 1,5%
- Ash: 0.2 % -
Thành phần không xác định: 3.2 %
Độ pH có tính axit nhẹ của mật ong (giữa 3.2 và 4.5) là lí do giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và các thành phần chống oxy hóa của nó ngăn ngừa hình thành các gốc tự do. Tính chất vật lý và hàm lượng nước của các loại mật ong khác nhau tùy thuộc vào hệ thực vật cụ thể đã được sử dụng để sản xuất ra nó.
Lợi ích sức khỏe của mật ong
Khoa học hiện đại phát hiện ra rằng rất nhiều tài liệu trong lịch sử cho rằng mật ong có thể được sử dụng trong y học thực sự có thể là đúng. Trong Kinh Thánh, Vua Solomon nói rằng: “Các con, hãy ăn mật ong của chúa, vì nó tốt lành”, và cũng đưa ra một số lý giải tại sao nó tốt.
Trị axit trào ngược
Giáo sư Mahantayya.V.Math, từ MGM trường Đại học Y, Kamothe, Navi Mumbai, Ấn Độ, giải thích trên tạp chí British Medical rằng: Vì độ nhớt hơn 125,9 lần so với nước cất ở 37 độ C (nhiệt độ cơ thể), mật ong có thể hữu ích trong ngăn chặn GERD (trào ngược dạ dày thực quản).
Tác dụng đối với viêm dạ dày ruột trẻ sơ sinh
E. Haffejee và A.Moosa đã báo cáo trên tạp chí British Medical một nghiên cứu lâm sàng, trong đó họ sử dụng mật ong trong dung dịch uống bù nước ở trẻ em và trẻ sơ sinh bị viêm dạ dày ruột.
Với 2 mục đích:
- Xác định ảnh hưởng của mật ong đến thời gian tiêu chảy cấp.
- Ước lượng mật ong để thay thế đường trong dung dịch uống bù nước. Họ phát hiện ra rằng mật ong giúp rút ngắn thời gian tiêu chảy do vi khuẩn ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, và có thể là một cách an toàn khi thay thế cho Glucose trong dung dịch chất điện giải uống để bù nước.
Chữa lành vết thương và bỏng
Đã có một số trường hợp cho thấy tác động tích cực của mật ong trong điều trị vết thương. Hurlburt, một bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường . Cô bị viêm mô tế bào định kỳ và nhiễm trùng khuẩn tụ cầu, cô đã cố gắng uống thuốc kháng sinh trong nhiều tháng, nhưng cũng không giảm bớt các triệu chứng bệnh.
Bác sĩ của Hulburt, Jennifer Eddy tại Phòng khám sức khỏe gia đình Eau Claire, đã khuyên cô nên thử dùng mật ong để trị liệu. Ngay sau khi sử dụng mật ong cô bắt đầu cảm thấy tốt hơn. Hulburt nói cô đã nghĩ rằng “Thật sự rất khác biệt. Nó tốt hơn rất nhiều so với việc phải uống kháng sinh”
Một đánh giá được công bố trong sách Cochrane cho thấy mật ong có thể giúp chữa lành vết bỏng, tác giả chính của nghiên cứu nói rằng “Bôi mật ong rẻ hơn nhiều so với dùng các loại thuốc khác, đặc biệt là thuốc kháng sinh. Sử dụng thuốc kháng sinh nhiều có thể còn gây ra tác dụng phụ có hại khác” Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng vẫn còn thiếu bằng chứng cụ thể để khẳng định công dụng này.
Trên thực tế, một nghiên cứu được công bố trong tạp chí The Lancet Infectious Diseases kết luận rằng dùng mật ong để trị vết thương cho bệnh nhân không có lợi thế hơn kháng sinh đối với những bệnh nhân chạy thận.
Mật ong để điều trị dị ứng
Có một số nghiên cứu cho thấy mật ong có thể hữu ích trong việc giảm thiểu dị ứng theo mùa. The Guardian báo cáo rằng mật ong thậm chí “đánh bại thuốc ho”, làm dịu nhẹ và giảm tần số cơn ho.
Một nghiên cứu đối chứng giả dược trong đó có 36 người bị dị ứng mắt, thấy rằng người tham gia được điều trị bằng mật ong đáp ứng tốt hơn so với những người dùng giả dược. Tuy nhiên, 1/3 trong số họ phản hồi rằng ăn một muỗng canh mật ong mỗi ngày khiến họ khó chịu do vị ngọt của nó.
Các bệnh nhiễm trùng
Trong năm 2010, các nhà khoa học từ Trung tâm y tế học tại Đại học Amsterdam báo cáo trong Tạp chí FASEB cho rằng mật ong có khả năng diệt vi khuẩn có cấu trúc vỏ Protein gọi là Defensin-1. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Microbiology tiết lộ rằng mật ong Manuka rất hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng vết thương mãn tính và thậm chí có thể ngăn không cho chúng phát triển ngay từ đầu.
Tiến sĩ Rowena Jenkins và các cộng sự từ Đại học Wales Institute, cho biết mật ong Manuka tiêu diệt vi khuẩn bằng cách làm tiêu các protein trong màng tế bào của vi khuẩn. Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng "mật ong Manuka" có hiệu quả trong điều trị các bệnh nhiễm trùng MRSA. Tiến sĩ Jenkins đã kết luận:
“Mật ong Manuka và các loại mật ong khác đã được biết có tác dụng làm lành vết thương và chống vi khuẩn. Tuy nhiên, cách thức mà chúng hoạt động vẫn chưa được tìm hiểu rõ ràng. Nếu chúng ta có thể phát hiện chính xác làm thế nào mật ong Manuka ức chế MRSA, chúng ta có thể sử dụng thường xuyên hơn để điều trị ngay từ đầu bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn đang phải sử dụng các loại thuốc khác sinh hiện nay”.
Theo một nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị General Microbiology's Spring tại Harrogate, Vương quốc Anh: Mật ong Manuka thậm chí có thể giúp thay đổi sự đề kháng của vi khuẩn đối với thuốc kháng sinh. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Pediatrics, so sánh tác dụng mật ong với giả dược đối với trẻ em bị ho vào ban đêm, phát hiện ra rằng mật ong có tác dụng tốt hơn.
Các nhà nghiên cứu kết luận: “Cha mẹ đánh giá mật ong cao hơn so với các sản phẩm chiết xuất khác để giảm triệu chứng ho vào ban đêm và khó ngủ của con cái do URI (nhiễm trùng đường hô hấp)”
Mật ong tự nhiên có tác dụng diệt khuẩn tốt hơn mật ong nhân tạo - Kendall Powell đã viết trên tạp chí Nature rằng “Mật ong tự nhiên diệt vi khuẩn hiệu quả hơn gấp 3 lần so với mật ong nhân tạo có cùng độ đặc và nồng độ đường”
Những cách sử dụng trong y học khác của mật ong
Nghiên cứu mới luôn luôn tìm kiếm khả năng sử dụng mới của mật ong trong điều trị một số bệnh. Một nghiên cứu phát hiện ra rằng mật ong Manuka có thể ngăn ngừa viêm da do bức xạ ở những bệnh nhân ung thư vú.
Hoài Thanh
Medical News Magazine