Phát hiện và đánh giá mức độ khi trẻ bị sốt
Sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em đặc biệt là trẻ nhỏ. Nếu sốt nhẹ nhiệt độ không quá 38,5oC, chưa gây tác hại cho trẻ mà còn tạo điều kiện tốt cho trẻ chống lại các bệnh nhiễm khuẩn.
Nhưng nếu sốt cao hoặc sốt quá cao sẽ làm cho trẻ mệt mỏi do mất nước, rối loạn điện giải và có thể gây co giật.
Cách phát hiện trẻ bị sốt
Khi thấy trẻ mặt má đỏ bừng hoặc hơi tái, mắt mất vẻ tinh nhanh, trẻ hay quấy khóc, mệt mỏi, ngủ nhiều. Dùng bàn tay sờ trán, bàn tay, chân tay trẻ thấy nóng hoặc lấy má người lớn áp lên trán của trẻ thấy nóng hơn là trẻ bị sốt. Cách phát hiện chính xác nhất là dùng nhiệt kế thủy ngân để đo nhiệt độ. Sốt là khi nhiệt độ cơ thể trên 37,5oC. Nhiệt độ đo ở nách và đo bằng nhiệt kế.
Cách đo nhiệt độ: Trước khi đo, kiểm tra nhiệt kế, nếu mức thủy ngân của nhiệt kế dưới 36oC cần đo ngay. Nhưng nếu mức thủy ngân của nhiệt kế cao hơn 36oC, ta phải dùng ngón tay trỏ đặt nhiệt kế có bầu thủy ngân song song, còn các ngón khác giữ nhiệt kế và đọc mức thủy ngân ở nhiệt kế.
Đánh giá mức độ sốt
- Nhiệt độ trung bình của cơ thể là 37oC (có một số trường hợp đặc biệt có thân nhiệt dưới hoặc trên 37oC, nếu trên hoặc dưới cũng tính theo công thức của nhiệt độ trung bình, ví dụ nhiệt độ bình thường là 36,5oC thì 37oC là sốt nhẹ).
- Nếu nhiệt độ ở trên 37,5oC là trẻ bị sốt.
- Khi nhiệt độ từ 37,5oC - 38,5oC là sốt nhẹ.
- Khi nhiệt độ từ 38,5oC - 39oC là sốt vừa.
- Khi nhiệt độ từ 39oC - 40oC là sốt cao.
- Khi nhiệt độ >40oC là sốt rất cao.
Làm gì khi trẻ em bị sốt?
Khi trẻ sốt nhẹ nhiệt độ từ 37,5oC-38,5oC chưa cần dùng thuốc hạ nhiệt mà chỉ cần cởi bớt quần áo, cho trẻ uống nhiều nước, nếu trẻ đang bú mẹ cho bú nhiều hơn. Tránh để trẻ ở nơi có gió lùa, tiếp tục theo dõi, 3 - 4 giờ đo nhiệt độ lại.
Khi trẻ sốt trên 38,5oC cần cởi bớt quần áo, cho mặc quần áo lót mỏng, mềm, thoáng, rộng, giảm nhiệt độ trong phòng, mở cửa, bật quạt (tránh gió lùa), cho uống hoặc đặt thuốc hạ sốt ở hậu môn theo đúng hướng dẫn.
Song song với dùng thuốc, dùng thêm khăn bông mềm thấm nước bình thường vắt khô đặt lên trán của trẻ rồi dùng khăn lau 2 hõm nách, 2 bẹn của trẻ hoặc lau người cũng góp phần làm hạ nhiệt độ của trẻ, chú ý không nên dùng nước đá hoặc đá chườm cho trẻ sẽ gây cho trẻ phản ứng không tốt.
Cho trẻ uống nhiều nước, đặc biệt là nước hoa quả tươi. Tránh tình trạng khi trẻ bị sốt cao lại kiêng gió, nhiều khi càng làm cho trẻ sốt cao hơn, có khi nguy hại đến tính mạng trẻ. Sau đó cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám xác định nguyên nhân và điều trị. Những trường hợp sốt kèm theo các dấu hiệu nguy hiểm như li bì, nôn, không ăn uống… cần đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế gần nhất.
Bác sĩ Trần Thị Nga