Phát hiện tiểu đường nhờ nước bọt
Các nhà khoa học tại Oregon và Indiana đã triển khai một phương pháp đơn giản: xét nghiệm nước bọt để chẩn đoán và đưa ra phương pháp chữa tiểu đường typ 2. Phương pháp mới này đã làm tăng độ tin cậy của việc chẩn đoán, điều trị sớm và tăng được tuổi thọ cho bệnh nhân.
Trong 30 năm qua, cùng với “dịch” béo phì, bệnh tiểu đường typ 2 đã tăng lên gấp đôi. Trong quá trình diễn biến của bệnh, các tế bào trở nên kém mẫn cảm với insulin (là loại hocmon đưa glucozo vào các tế bào) khiến cho đường huyết toàn phần tăng lên. Khoảng 7% bệnh nhân mắc tiểu đường typ 2 khi phát hiện ra thì đã bị từ 4 đến 7 năm.
Những năm này bệnh sẽ làm suy giảm sức khoẻ của bệnh nhân vì lượng đường huyết cao gây ra các thương tổn huyết quản, dẫn đến mù loà, hư hại hệ thần kinh, phổi và những vấn đề khác. Chính “dịch” béo phì ở phương Tây đã làm cho nhiều người vừa trưởng thành đã mắc tiểu đường typ 2.
Nếu không được chẩn đoán để chữa trị thì tuổi thọ của bệnh nhân bị giảm đáng kể, do vậy việc phát hiện sớm bệnh tiểu đường là vô cùng quan trọng. Một trong những bất tiện của việc chẩn đoán bệnh tiểu đường hiện nay là phải cắm xi-lanh vào mạch để hút lấy máu mang đi xét nghiệm và thao tác này khiến nhiều người sợ hãi.
Việc xét nghiệm bằng nước bọt đơn giản và dễ dàng hơn nhiều và thời gian cũng chỉ tương đương việc xét nghiệm máu. Phương pháp xét nghiệm do Paturi V. Rao và các đồng nghiệp phát minh ra, dựa trên việc nhận dạng chất đánh dấu sinh học trong nước bọt của bệnh nhân.
Các nhà khoa học phân tích nước bọt của bệnh nhân mắc tiểu đường typ 2 và của người khoẻ mạnh. Họ tìm những chất đánh dấu sinh học ở protein của bệnh nhân. Cuối cùng họ đã xác định được 65 protein có trong nước bọt người bệnh, nhiều gấp đôi người khoẻ mạnh. Chất đánh dấu sinh học tìm thấy là các protein có chức năng khác nhau. Đa phần chúng chịu trách nhiệm điều chỉnh sự chuyển hoá và các đáp ứng miễn dịch.
Nhóm nghiên cứu cũng chứng minh các chất đánh dấu tăng lên theo tiến trình mắc bệnh từ thời chưa hề có một biểu hiện nhỏ nào cho tới khi bệnh nặng nhất. Việc phân tích protein nước bọt người để xác định tiểu đường typ 2 cho ta một cái nhìn tổng thể đầu tiên về các cơ chế có thể xảy ra làm thay đổi nước bọt của người tiểu đường và tính hữu dụng của chúng trong việc phát hiện và điều trị tiểu đương.
Đặc trưng tiếp theo của các chất đánh dấu này trong các nhóm phụ cũng có thể dùng làm cơ sở cho phương pháp xét nghiệm mới để sàng lọc, phát hiện và điều trị bệnh tiểu đường.