Hẹp môn vị biểu hiện thế nào?
Tôi năm nay 59 tuổi, có tiền sử loét dạ dày nhiều năm, thời gian gần đây có biểu hiện đầy bụng, ậm ạch, khó tiêu. Tôi xin hỏi có phải tôi bị hẹp môn vị không?
Nguyễn Quang Huân (Hải Phòng)
Hẹp môn vị là hội chứng với biểu hiện chung là tình trạng lưu thông thức ăn, dịch dạ dày xuống tá tràng bị cản trở hoặc đình trệ hoàn toàn. Nguyên nhân thường gặp nhất là do ung thư hang - môn vị dạ dày. Nếu không được điều trị kịp thời sẽ nhanh chóng dẫn đến rối loạn chuyển hóa nước, điện giải, toàn thân suy kiệt và đe dọa tử vong.
Biểu hiện lâm sàng đa dạng, mức độ và tính chất các triệu chứng phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh.
Giai đoạn đầu: bệnh nhân xuất hiện đau bụng với tính chất thường đau sau bữa ăn, đau vùng thượng vị, đau giảm đi sau khi nôn.
Kèm theo đau bụng là có nôn: xuất hiện sớm sau khi ăn, có khi nôn ra thức ăn của bữa ăn trước cùng dịch dạ dày màu xanh đen. Ngoài ra, bệnh nhân có cảm giác đầy bụng, ậm ạch, khó tiêu. Nếu nội soi thường thấy dạ dày ứ đọng nhẹ, môn vị phù nề, lỗ môn vị co thắt, đặt ống soi hơi khó nhưng vẫn qua được.
Giai đoạn tiến triển: lúc này đau thường xuất hiện sau ăn 2 – 3 giờ, đau từng cơn liên tiếp nhau, bệnh nhân không dám ăn, mặc dù rất đói. Bên cạnh đó, bệnh nhân nôn càng ngày càng nhiều, nôn ra dịch ứ đọng trong dạ dày, màu xanh đen, có thức ăn của bữa mới lẫn với thức ăn của bữa trước chưa tiêu. Sau nôn, bệnh nhân hết đau.
Thể trạng bệnh nhân lúc này gầy, da khô và mệt mỏi. Nội soi sau khi rửa sạch dạ dày thấy: dạ dày ứ đọng nhiều dịch nâu có cặn thức ăn; dạ dày giãn, vùng hang, môn vị phù nề, lỗ môn vị thắt nhỏ. Khó có thể đưa ống soi đi tiếp.
Giai đoạn cuối: bệnh nhân thường xuyên có cảm giác đầy bụng, trướng bụng, ậm ạch, ăn uống khó tiêu. Đau liên tục nhưng nhẹ hơn giai đoạn trước. Nôn ít hơn nhưng mỗi lần nôn ra rất nhiều dịch ứ đọng và thức ăn bữa trước, chất nôn có mùi thối;
Tình trạng toàn thân suy sụp rõ rệt. Nội soi dạ dày - tá tràng ở giai đoạn này dễ dàng xác định hẹp môn vị với các dấu hiệu: dạ dày giãn to, ứ đọng nhiều dịch, niêm mạc viêm đỏ, môn vị chít hẹp hoàn toàn, không thể đưa ống soi qua được.
ThS. Nguyễn Bạch Đằng