11 loại thực phẩm và đồ uống cần tránh khi mang thai
Mang thai là một trong những giai đoạn quan trọng và nhạy cảm nhất trong cuộc đời của người phụ nữ. Các bà mẹ đang mong đợi những thiên thần của mình chào đời phải chú ý đến những gì họ ăn, đảm bảo tránh các thực phẩm và đồ uống có hại. Một số loại thực phẩm chỉ nên tiêu thụ ít, và một số khác cần phải tránh hoàn toàn.
Dưới đây là 11 loại thực phẩm và đồ uống cần tránh hoặc giảm thiểu khi mang thai.
1. Cá có chứa lượng thủy ngân cao
Thủy ngân là một chất vô cùng độc hại. Nó thường được tìm thấy trong nước bị ô nhiễm
Với hàm lượng cao, nó có thể gây độc cho hệ thống thần kinh, hệ miễn dịch và thận của bạn. Nó cũng có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến khả năng phát triển của trẻ
Vì thường được tìm thấy ở vùng biển bị ô nhiễm nên cá biển lớn có thể tích lũy lượng thủy ngân cao.
Do đó, phụ nữ mang thai nên hạn chế tiêu thụ cá có hàm lượng thủy ngân cao ở mức không quá 1-2 lần mỗi tháng
Các loại cá có chứa thủy ngân cao bao gồm:
- Cá mập
- Cá kiếm
- Cá thu
- Cá ngừ (đặc biệt là cá ngừ albacore)
Tuy nhiên, các mẹ cũng cần lưu ý là không phải tất cả các loại cá đều có hàm lượng thủy ngân cao - chỉ một số loại nhất định.
Tiêu thụ cá ít tốt nhất là không chứa thuỷ ngân khi mang thai rất khỏe mạnh, và đối với nhóm cá này mẹ có thể ăn tới 2 lần mỗi tuần. Cá béo có nhiều axit béo omega-3, rất quan trọng cho em bé của bạn.
2. Cá chưa nấu chín hoặc sống
Cá sống, đặc biệt là các động vật có vỏ, có thể gây ra một số bệnh nhiễm trùng. Vì chúng có thể chứa virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, chẳng hạn như norovirus, Vibrio , Salmonella và Listeria
Có những bệnh nhiễm trùng chỉ ảnh hưởng đến mẹ, khiến mẹ bị mất nước và yếu. Tuy nhiên cũng có nhiều bệnh nhiễm trùng khác có thể truyền sang cả thai nhi với hậu quả rất nghiêm trọng, hoặc thậm chí là tử vong
Phụ nữ mang thai đặc biệt dễ bị nhiễm khuẩn Listeria . Trên thực tế, phụ nữ mang thai có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn Listeria cao gấp 20 lần so với dân số nói chung
Vi khuẩn Listeria
Vi khuẩn này có thể được tìm thấy trong đất và nước hoặc thực vật bị ô nhiễm. Cá cũng có thể bị nhiễm trong quá trình đánh bắt, chế biến hoặc sấy khô.
Listeria có thể được truyền cho em bé chưa sinh qua nhau thai, ngay cả khi người mẹ không có dấu hiệu bị bệnh. Điều này có thể dẫn đến sinh non, sảy thai, thai chết lưu và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác
Do đó, phụ nữ mang thai nên tránh ăn cá sống và các động vật có vỏ như các món sushi
3. Thịt chưa nấu chín, sống và chưa qua chế biến
Ăn thịt chưa nấu chín hoặc sống làm tăng nguy cơ nhiễm trùng từ một số vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, bao gồm Toxoplasma , E. coli , Listeria và Salmonella
Vi khuẩn có thể đe dọa sức khỏe của thai nhi, có thể dẫn đến thai chết lưu hoặc các bệnh thần kinh nghiêm trọng, bao gồm khuyết tật trí tuệ, mù lòa và động kinh
Hầu hết các vi khuẩn được tìm thấy trên bề mặt của miếng thịt, hoặc chúng cũng có thể tồn tại bên trong các sợi cơ.
Bánh mì kẹp thịt, thịt băm, thịt lợn và thịt gia cầm, tuyệt đối không được tiêu thụ khi thịt còn sống hoặc nấu chưa chín.
Xúc xích và thịt nguội cũng là mối quan tâm. Những loại thịt này có thể bị nhiễm vi khuẩn khác nhau trong quá trình chế biến hoặc bảo quản.
Phụ nữ mang thai không nên tiêu thụ các sản phẩm thịt chế biến sẵn trừ khi chúng được đun lại sôi hẳn
4. Trứng sống
Trứng sống có thể bị nhiễm vi khuẩn Salmonella .
Các triệu chứng nhiễm khuẩn Salmonella thường chỉ có ở người mẹ bao gồm sốt, buồn nôn , nôn, co thắt dạ dày và tiêu chảy
Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, nhiễm trùng có thể gây ra co thắt tử cung, dẫn đến sinh non hoặc thai chết lưu
Thực phẩm thường chứa trứng sống bao gồm:
- Trứng chiên nhẹ
- Trứng trần
- Sốt trứng gà làm tại nhà
- Salad
- Kem tự làm
- Bánh kem
Hầu hết các sản phẩm chế biến sẵn có chứa trứng sống được làm bằng trứng tiệt trùng và an toàn để tiêu thụ. Tuy nhiên, bạn vẫn nên luôn luôn đọc nhãn trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn.
Bà bầu nên luôn nấu trứng kỹ hoặc sử dụng trứng tiệt trùng.
5. Thịt nội tạng
Thịt nội tạng là một nguồn tuyệt vời chứa rất nhiều chất dinh dưỡng .
Bao gồm sắt, vitamin B12, vitamin A và đồng - tất cả đều tốt cho cả mẹ và bé
Tuy nhiên, ăn quá nhiều vitamin A có nguồn gốc từ động vật (vitamin A được tạo sẵn) không được khuyến cáo trong thai kỳ.
Nó có thể gây ngộ độc vitamin A, cũng như nồng độ đồng cao bất thường, có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh và nhiễm độc gan
Do đó, bà bầu không nên ăn thịt nội tạng quá một lần một tuần.
6. Caffeine
Caffeine là chất kích thích thần kinh được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới và chủ yếu được tìm thấy trong cà phê , trà , nước ngọt và ca cao
Phụ nữ mang thai thường được khuyên nên hạn chế lượng caffeine dưới 200 mg mỗi ngày, hoặc khoảng 2 cốc cà phê.
Caffeine được hấp thụ rất nhanh và dễ dàng đi vào nhau thai đến thai nhi.
Bởi vì trẻ sơ sinh và nhau thai không có enzyme chính cần thiết để chuyển hóa caffeine, mức độ cao có thể gây tích tụ
Lượng caffeine cao trong thai kỳ đã được chứng minh là hạn chế sự phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ trẻ nhẹ cân khi sinh
Cân nặng khi sinh thấp - được xác định là dưới 2,5 kg - có liên quan đến tăng nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh và nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành, như bệnh tiểu đường loại 2 và bệnh tim
7. Rau mầm sống
Rau mầm sống, bao gồm cỏ linh lăng , cỏ ba lá, củ cải và giá đỗ, có thể bị nhiễm Salmonella
Môi trường ẩm ướt để hạt giống bắt đầu nảy mầm cũng chính là môi trường lý tưởng cho các loại vi khuẩn này nhanh chóng phát triển mà chỉ rửa thôi không thể hoàn toàn loại bỏ chúng
Do đó, phụ nữ mang thai nên tránh hoàn toàn các loại rau mầm sống. Tuy nhiên, ăn rau mầm đã được nấu chín thì lại rất an toàn
8. Sản phẩm chưa rửa
Bề mặt của trái cây chưa rửa hoặc chưa gọt vỏ và rau quả có thể bị nhiễm một số vi khuẩn và ký sinh trùng như: Toxoplasma , E. coli , Salmonella và Listeria
Sự ô nhiễm có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong quá trình sản xuất, thu hoạch, chế biến, lưu trữ, vận chuyển hoặc bán lẻ. Vi khuẩn có thể gây hại cho cả mẹ và thai nhi. Trong đó có một loại ký sinh trùng rất nguy hiểm có thể tồn tại trên trái cây và rau quả được gọi là Toxoplasma .
Phần lớn những người bị nhiễm Toxoplasmosis không có triệu chứng, một số ít có thể gặp phải triệu chứng giống bị cúm trong thời gian dài từ một tháng trở lên.
Hầu hết trẻ sơ sinh bị nhiễm Toxoplasma khi còn trong bụng mẹ không có triệu chứng khi sinh. Tuy nhiên, các triệu chứng như mù lòa hoặc thiểu năng trí tuệ có thể phát triển sau này trong cuộc sống.
Hơn nữa, một tỷ lệ nhỏ trẻ sơ sinh bị nhiễm bệnh bị tổn thương nghiêm trọng về mắt hoặc não khi sinh.
Nếu bạn đang mang thai, nên cố gắng giảm thiểu các nguy cơ nhiễm trùng bằng cách rửa kỹ, gọt vỏ hoa quả hoặc nấu chín rau củ quả
9. Sữa chưa tiệt trùng, phô mai và nước ép trái cây
Sữa tươi và phô mai chưa tiệt trùng có thể chứa một số loạt vi khuẩn có hại như Listeria , Salmonella , E. coli và Campylobacter .
Tương tự như vậy nước trái cây chưa tiệt trùng, cũng dễ bị nhiễm vi khuẩn.
Những bệnh nhiễm trùng này đều có thể gây ra hậu quả đe dọa tính mạng cho thai nhi
Các vi khuẩn có thể xuất hiện tự nhiên hoặc do ô nhiễm trong quá trình thu thập hoặc lưu trữ
Thanh trùng là cách hiệu quả nhất để tiêu diệt mọi vi khuẩn có hại, mà không làm thay đổi giá trị dinh dưỡng của sản phẩm
Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng, phụ nữ mang thai được khuyến cáo chỉ tiêu thụ sữa tiệt trùng , phô mai và nước ép trái cây.
10. Rượu
Phụ nữ mang thai nên tránh uống rượu hoàn toàn , vì nó làm tăng nguy cơ sảy thai và thai chết lưu. Ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể tác động tiêu cực đến sự phát triển não bộ của bé
Nó cũng có thể gây ra hội chứng rượu bào thai, liên quan đến dị tật khuôn mặt, khuyết tật tim và thiểu năng trí tuệ
11. Thực phẩm chế biến sẵn
Mang thai là khoảng thời gian cả mẹ và bé đều cần lượng lớn dinh dưỡng
Do đó, phụ nữ mang thai cần tăng mạnh lượng chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm protein , folate và sắt.
Tuy nhiên, mặc dù về cơ bản bạn đang ăn cho hai người, nhưng bạn cũng không cần gấp đôi lượng calo - chỉ cần thêm khoảng 350 - 500 calo mỗi ngày trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba là đủ
Một chế độ ăn tối ưu cho bà bầu nên chủ yếu bao gồm các loại thực phẩm nguyên chất, có nhiều chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu của mẹ và bé đang lớn.
Đồ ăn vặt chế biến thường có ít chất dinh dưỡng, nhiều calo, đường và chất béo bổ sung.
Hơn nữa, đường được thêm vào có liên quan đến việc tăng đáng kể nguy cơ phát triển một số bệnh, bao gồm tiểu đường loại 2 và bệnh tim
Trong khi tăng cân quá mức có liên quan đến nhiều biến chứng và bệnh tật như tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, cũng như các biến chứng khi mang thai hoặc sinh nở. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ sinh con thừa cân
Điều này gây ra các vấn đề sức khỏe lâu dài vì trẻ em thừa cân có nhiều khả năng bị béo phì
Kết Luận
Vệ sinh và bổ sung thực phẩm đúng cách luôn được khuyến khích, đặc biệt là trong thai kỳ.
Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng dễ thực hiện, vì một số thực phẩm có thể đã bị ô nhiễm từ trước khi bạn mua
Vì lý do này, tốt nhất nên tránh các thực phẩm trong danh sách này càng nhiều càng tốt. Sức khỏe của mẹ và bé nên được đặt lên hàng đầu
Theo Healthline Magazine
Ngọc Hà dịch