Chuẩn đoán và điều trị u nang buồng trứng

Các u nang buồng trứng chia ra làm 2 loại:

- U nang cơ năng: Là những nang nhỏ ở 1 hay 2 bên buồng trứng do rối loạn chức phận của buồng trứng gây ra, không có tổn thương giải phẫu ở buồng trứng.

- U nang thực thể: Do tổn thương thực thể ở tổ chức buồng trứng.

Phương pháp chẩn đoán u nang buồng trứng:

U nang buồng trứng thực thể: U nang buồng trứng thực thể gặp ở tất cả mọi lứa tuổi với các triệu chứng lâm sàng hết sức nghèo nàn

Triệu chứng cơ năng: Đa số các u nang buồng trứng khi còn nhỏ thường không gây ra 1 triệu chứng nào, bệnh nhân vẫn có kinh, vẫn sinh đẻ bình thường, các u nang tiến triển âm thầm và khi to lên bệnh nhân tự sờ thấy 1 khối u trên khớp mu.

Cũng có bệnh nhân khi khám phụ khoa vì có cảm giác nặng ở bụng dưới, hay đau ở trong hố chậu, rối loạn kinh nguyệt, đái rắt, đái khó hay hay vô sinh. Đôi khi dấu hiệu đầu tiên là biến chứng cấp tính hay u nang buồng trứng xoắn.

Triệu chứng thực thể: Khám tay âm đạo kết hợp với nắn bụng sờ thấy 1 khối trong hố chậu hay 1 khối to trong ổ bụng, mật độ mềm, ranh giới rõ, không đau, di động biệt lập với tử cung. Tử cung thường bị khối u đẩy lệch sang 1 bên hố chậu.

Chuẩn đoán xác định:

Siêu âm: Đánh giá kích thước đặc điểm phản âm trong lòng u có 1 hay nhiều thuz? có vách ngăn trong lòng u hay không? có dịch ổ bụng hay không? tình trạng tử cung và phần phụ bên kia?

XQ bụng không chuẩn bị: Có hình ảnh phản quang răng, tóc và xương trong trường hợp u nang bì.

Chụp tử cung, buồng trứng có cản quang: Cho hình ảnh gián tiếp của u buồng trứng, tử cung bị đẩy lệch sang 1 bên, vòi trứng bị căng dài ra.

Soi ổ bụng: Biết vị trí, kích thước khối u. Nếu u quá to thì siêu âm không thể phát hiện được ranh giới của khối u phải dùng CT Scanner.

Các phương pháp điều trị:

Đối với u nang buồng trứng cơ năng thì không cần điều trị, chỉ cần theo dõi từ 3-6 vòng kinh, nếu u nang buồng trứng cơ năng thì tự mất đi.

Đối với u nang buồng trứng thực thể thì điều trị phẫu thuật là chủ yếu. Nếu không điều trị sẽ có nhiều biến chứng: Xoắn, K hoá. Vì vậy khi đã chẩn đoán là u nang thực thể nên mổ cắt bỏ u sớm.

- Nang nước: Gặp ở người lớn tuổi nên cắt cả 2 buồng trứng.

- Nang nhầy: Cần cắt bỏ sớm cả 2 buồng trứng để tránh nhầy tái phát

- Nang bì: Cắt bỏ u. Cố gắng bảo tồn nhu mô lành

- Nang ở người có thai: Nếu có chỉ định giữ thai nên mổ cắt u vào tháng thứ tư, nếu có biến chứng thì mổ khẩn bất kì tuổi thai vào khoảng nào.

- Nếu nang buồng trứng 02 bên ở người trẻ tuổi còn nhu cầu sinh đẻ cần bóc tách khối u và bảo tồn tối da phần bình thường còn lành và vòi trứng.

Với u nang buồng trứng có bề mặt sần sùi, có dấu hiệu nứt vỡ ở bệnh nhân > 40 tuổi cần sinh thiết tức thì để đề phòng K. Nếu u nang buồng trứng phát triển xâm lấn dây chằng rộng thì phẫu thuật cần bóc khối u và tránh làm tổn thương niệu quản, hệ động mạch chậu, bàng quang và trực tràng.

Tóm lại: Do đặc điểm của u nang buồng trứng dễ gây biến chứng nhất là K hóa đe dọa tính mạng bệnh nhân. Vì vậy việc chẩn đoán sớm và điều trị sớm là rất quan trọng. Muốn như vậy phụ nữ ở lứa tuổi sinh để cần phải được quản lý ở tuyến y tế cơ sở và khám phụ khoa định kỳ từ 06-12 tháng/lần nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

U nang buồng trứng