Chứng mất ngủ thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ
Mãn kinh và mất ngủ
Mãn kinh là khoảng thời gian có sự thay đổi lớn trong cuộc sống của người phụ nữ. Chịu trách nhiệm sự những sự thay đổi về nội tiết tố, thể chất và cảm xúc này chính là buồng trứng. Dấu hiệu của thời kỳ mãn kinh chính là khi phụ nữ không có kinh nguyệt trong vòng một năm. Các khoảng thời gian trước và sau một năm này được gọi là thời kỳ tiền mãn kinh và sau mãn kinh.
Trong thời gian tiền mãn kinh, buồng trứng bắt đầu sản xuất được ít hơn các kích thích tố quan trong bao gồm estrogen và prosgesterone. Khi mức hormone giảm xuống, các triệu chững mãn kinh sẽ tăng lên, bao gồm cả mất ngủ.
Mất ngủ là một rối loạn khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc ngủ và duy trì giấc ngủ, khiến họ không nhận được đủ giấc ngủ cần thiết.
Các triệu chứng của chứng mất ngủ
- Ngủ ít hơn 6 tiếng trong ít nhất ba đêm mỗi tuần
- Thức dậy quá sớm
- Thức dậy với cảm giác mệt mỏi, uể oải
- Cảm thấy buồn ngủ hay mệt mỏi suốt cả ngày.
- Lo lắng liên tục về giấc ngủ
Theo thời gian, mất ngủ, thiếu ngủ có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của bạn theo nhiều cách. Bạn có thể gặp phải
- Dễ cáu kỉnh
- Cảm thấy căng thẳng, stress
- Khó khăn để tập trung hay chú ý
- Khó khăn để ghi nhớ mọi thứ, học tập
- Có thể gặp thêm nhiều lỗi hoặc tai nạn
- Gia tăng thêm tần số những cơn đau đầu
- Gặp vấn đề về tiêu hóa.
Sự liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và mất ngủ
Đối với phụ nữ khi bắt đầu vào thời kỳ mãn kinh, các vấn đề về giấc ngủ rất thường gặp. Trong thực tế, khoảng 61% phụ nữ sau mãn kinh có trải nghiệm những cơn mất ngủ thường xuyên. Trải qua thời kỳ mãn kinh có thể ảnh hưởng đến chu kỳ giấc ngủ của bạn trên ba cấp độ khác nhau.
Thay đổi nội tiết tố
Mức estrogen và progesterone của bạn giảm trong thời kỳ mãn kinh. Điều này có thể gây ra một số thay đổi trong lối sống, đặc biệt là thói quen ngủ. Sự thay đổi của nồng độ progesterone ảnh hưởng đến sự kiểm soát nhiệt độ cơ thể, làm giảm chất lượng giấc ngủ.
Đổ mồ hôi đêm
Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm là hai trong số những triệu chứng phổ biến nhất của mãn kinh. Sự thay đổi bất thường của các hormone khiến bạn cảm thấy nhiệt độ cơ thể tăng lên và hạ xuống đột ngột. Lý giải cho điều này là do sự tăng lên của adrenaline gây ra bởi sự giảm nhanh chóng của các kích thích tố. Nó giống như chất hóa học chịu trách nhiệm cho phản ứng của bạn với căng thẳng hay phân vân. Cơ thể sẽ cần một thời gian để phục hồi từ việc tăng đột ngột năng lượng, làm cho bạn khó khăn dể ngủ trở lại.
Thuốc
Cũng giống như sự thay đổi tự nhiên của các chất hóa học và các hormone có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, sự thay đổi này có thể được gây ra bởi bất cứ những loại thuốc hoặc chất bổ sung nào mà bạn đang sử dụng. Những xóa trộn về giấc ngủ là một tác dụng phụ của nhiều loại thuốc, vì vậy, nếu bạn đang bắt đầu sử dụng một loại thuốc mới hoặc chất bổ sung mới thì đó có thể là nguyên nhân gây ra chứng mất ngủ của bạn.
Những nguyên nhân khác gây ra chứng mất ngủ
Không thể ngủ buổi tối khá phổ biến với mọi người. Trong thực tế, hầu hết mọi người sẽ phải đối mặt với một vài đêm không ngủ yên giấc. Nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Căng thẳng: Những lo lắng về công việc, gia đình và các mối quan hệ cá nhân không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần mà chúng còn ảnh hưởng đến cả giấc ngủ của bạn.
- Các rối loạn về sức khỏe tâm thần: nếu bạn bị lo âu, trầm cảm hoặc các rối loạn tinh thần khác thì ngoài các triệu chứng về cảm xúc, bạn có thể gặp phải các triệu chứng rối loạn giấc ngủ, mất ngủ.
- Thói quen ăn uống: Ăn quá trễ vào buổi tối có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa và khả năng ngủ của cơ thể. Uống các chất kích thích như cà phê, trà hoặc rượu cũng có thể làm gián đoạn giấc ngủ.
- Đi du lịch: Sự mệt mỏi sau mỗi chuyến đi xa hoặc sự thay đổi múi giờ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
Nguy cơ mất ngủ cũng tăng lên theo tuổi tác, đặc biệt ở những người trên 60 tuổi do sự thay đổi tự nhiên trong chu kỳ giấc ngủ.
Cách điều trị chứng mất ngủ
Mặc dù có nhiều nguyên nhân khiến bạn thường xuyên bị mất ngủ nhưng không có thuốc hoặc phương pháp điều trị thật sự cho việc này. Một vài cách có thể giúp bạn có được một giấc ngủ tốt hơn, bao gồm:
Tạo một môi trường thuận lợi cho giấc ngủ
Ba yếu tố chính trong môi trường phòng ngủ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn bao gồm: nhiệt độ, ánh sáng và tiếng ồn. Tạo một môi trường ngủ thuận lợi bằng cách:
- Giữ nhiệt độ phòng ngủ mát mẻ, trong khoảng 25-28 độ sẽ giúp giấc ngủ của bạn tốt hơn.
- Tắt hết đèn hay bất cứ thiết bị nào phát ra ánh sáng như đèn đồng hồ báo thức, hay điện thoại di động…
- Loại bỏ hết những âm thanh không cần thiết. Tắt đài, tiếng đồng hồ hay những tiếng ồn khác để bạn có được một giấc ngủ ngon giấc.
Ăn sớm hơn
Một món ăn nhẹ hoặc một ly sữa trước khi đi ngủ có lẽ sẽ không gây bất kỳ ảnh hưởng gì nhưng một bữa ăn lớn trước khi đi ngủ có thể khiến bạn phải thức dậy vào ban đêm. Ăn quá no trước khi đi ngủ có thể gây ra chứng ợ nóng, trào ngược acid, cả hai điều này đều làm bạn khó chịu khi ngủ.
Thực hiện các kỹ thuật giúp thư giãn
Tìm một biện pháp để giúp giải tỏa tâm lý và thư giãn sẽ giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ. Một số động tác yoga nhẹ nhàng trước khi đi ngủ có thể giúp bạn bình tâm và cảm thấy thoải mái hơn khi đi ngủ.
Bỏ những thói quen xấu
Những người hút thuốc, uống rượu có khả năng gặp nhiều khó khăn trong giấc ngủ trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh. Nicotin trong thuốc lá là một chất kích thích, có thể ngăn cản não bộ cung cấp năng lượng cho giấc ngủ.
Mặc dù rượu có thể giúp an thần, tác dụng không kéo dài nhưng rượu cũng ngăn cản giai đoạn sâu của giấc ngủ, do đó bạn không thể có được một giấc ngủ ngon, sâu giấc.
Điều trị chứng mất ngủ ở thời kỳ tiền mãn kinh
Mất ngủ liên quan đến thời kỳ tiền mãn kinh có thể được giải quyết thông qua việc cân bằng mức độ nội tiết tố trong cơ thể. Có rất nhiều lựa chọn điều trị, bao gồm:
- Liệu pháp thay thế hormone: Biện pháp này giúp bổ sung mức estrogen trong khi mức độ estrogen bị giảm xuống trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh
- Thuốc tránh thai liều thấp: để giúp ổn định mức độ hormone trong cơ thể.
- Thuốc chống trầm cảm liều thấp: Các thuốc làm thay đổi chất hóa học trong não bộ có thể giúp bạn có được giấc ngủ dễ dàng hơn.
- Dùng melatonin: melatonin là hormone giấc ngủ điều khiển chu kỳ thức-ngủ. Nó giúp khôi phục lại chu kỳ giấc ngủ của bệnh nhân mất ngủ, rối loạn giấc ngủ.
- Nếu nghi ngờ mất ngủ được gây ra bởi một loại thuốc hoặc tác dụng phụ của thuốc, hãy báo cáo với bác sĩ để lựa chọn những loại thuốc khác không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
Chứng mất ngủ cũng như mất ngủ liên quan đến thời kỳ mãn kinh có thể sẽ kéo dài hàng tuần, hàng tháng, thậm chí nhiều năm trời nếu không được điều trị đúng cách. Vì vậy, nếu đang gặp phải tình trạng mất ngủ, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn về lựa chọn điều trị thích hợp.